Με τον όρο ΗPV (Human Papilloma Virus-Ιός των Ανθρώπινων Θηλωμάτων) περιγράφουμε μια μεγάλη ομάδα ιών (έχουν αναγνωριστεί πάνω από 100 στελέχη) που μπορούν να μολύνουν γυναίκες και άνδρες εξίσου και του οποίου η παρουσία θεωρείται απαραίτητη για την ανάπτυξη του καρκίνου του τραχήλου της μήτρας καθώς στο 99,7% των τραχηλικών δειγμάτων με καρκίνο, ανευρίσκεται ο ιός HPV. Η διάκριση των στελεχών του HPV γίνεται με βάση τη διαφορετικότητα στο DNA τους, ενώ για την ονομασία τους χρησιμοποιούμε αριθμούς πχ: HPV6, HPV11, HPV16, HPV18 κλπ). Σαράντα τύποι του HPV μπορούν να προσβάλλουν το γεννητικό βλεννογόνο, αλλά μόνο οι ογκογόνοι τύποι του HPV μπορεί να προκαλέσουν καρκίνο του τραχήλου της μήτρας. Περίπου 15 τύποι έχουν κατηγοριοποιηθεί ως ογκογόνοι. Οι τύποι 6,11 αποτελούν τους συχνότερα εντοπιζόμενους τύπους και ευθύνονται για την εμφάνιση των οξυτενών κονδυλωμάτων σε άντρες και γυναίκες, τα οποία αν και προσφέρουν αγωνία και άγχος στις ασθενείς είναι χαμηλής ογκογεννητικής δύναμης και ουσιαστικά δεν προκαλούν καρκίνο τραχήλου της μήτρας. Η λοίμωξη από τους υψηλής ογκογεννητικής δύναμης τύπους του ιού (16,18, 31, 45, 33, 35, 39, 51, 52, 56, 58, 59, και 68) συνήθως προκαλούν προκαρκινικές αλλοιώσεις - στον τράχηλο της μήτρας (CIN) το αιδοίο (VIN) ή και τον πρωκτό(AIN)-οι οποίες εάν δεν παρακολουθούνται-αντιμετωπίζονται, μπορεί να εξελιχθούν σε καρκίνο στις αντίστοιχες θέσεις στόχους.
Απορίες σχετικά με τον HPV
1. Τι γνωρίζουμε για τη φυσική λοίμωξη από τον ιό HPV;
Η λοίμωξη είναι τοπική (στο βλεννογόνο του τραχήλου της μήτρας). Έτσι, ο HPV διαφεύγει από το φυσικό μηχανισμό ανοσολογικής απάντησης, διότι:
- Δεν προκαλεί ιαιμία.
- Δεν καταστρέφει άμεσα τα κύτταρα του ξενιστή.
- Δεν προκαλεί φλεγμονή και καθυστερεί τη φλεγμονώδη απάντηση μέσω κυτοκινών.
- Συνεπώς η φυσική λοίμωξη δεν επάγει ικανοποιητική ανοσολογική απάντηση.
2. Οδηγεί η φυσική λοίμωξη σε μελλοντική ανοσία;
Η φυσική λοίμωξη με HPV δεν οδηγεί πάντα σε επαρκή ανοσία για να προστατεύσει από μελλοντικές λοιμώξεις με τον ίδιο ή διαφορετικό τύπο του HPV
Κατά τη διάρκεια της ενεργής σεξουαλικής τους ζωής, οι γυναίκες κινδυνεύουν από λοίμωξη με ογκογόνους τύπους του HPV και επακόλουθη επαναλοίμωξη
3. Τι είδους αλλοιώσεις προκαλεί στο κατώτερο γεννητικο σύστημα της γυναίκας ο HPV;
Η λοίμωξη από τον ιο μπορεί να προκαλέσει τις παρακάτω αλλοιώσεις:
- Οξυτενή κονδυλώματα
- Υποκλινικές αλλοιώσεις
- Χαμηλού βαθμού ενδοεπιθηλιακή αλλοίωση (LSIL)
- κονδυλωματώδης αλλοίωση (HPV)
- ελαφρά δυσπλασία (CIN I)
- Υψηλού βαθμού ενδοεπιθηλιακή αλλοίωση (HSIL)
- μέτρια δυσπλασία (CIN IΙ)
- έντονη δυσπλασία (CIN IΙΙ)
- καρκίνωμα in situ (CIS)
4. Με ποιο τρόπο μπορεί να μολυνθεί κάποια από τον HPV ;
Η μόλυνση από τον HPV γίνεται κυρίως μετά από κολπική ή πρωκτική σεξουαλική επαφή χωρίς προφυλακτικό. Μειωμένη αλλά όχι ανύπαρκτη πιθανότητα λοίμωξης από HPV φαίνεται ότι προσφέρει η χρήση προφυλακτικού κατά τις επαφές καθώς και η επαφή των γεννητικών οργάνων με τα δάχτυλα μολυσμένων ατόμων. Η χρήση μολυσμένων ρούχων ή πετσετών αποτελεί μια ακόμα πιθανή αιτία, με το χαμηλότερο όμως ποσοστό, λοίμωξης από τον ιό.
5. Η μόλυνση από τον HPV είναι ισόβια;
Η ύπαρξη του ιού σε ασθενείς που έχουν μολυνθεί στο παρελθόν αλλά δεν εμφανίζουν ορατές κολποσκοπικά βλάβες συνήθως αποδεικνύεται με το HPV DNA test. Η εξέταση ανίχνευσης του ιού συνήθως δεν εντοπίζει ίχνη του HPV περίπου τέσσερα με πέντε χρόνια μετά από την τελευταία εμφάνιση του ιού στην ασθενή γεγονός το οποίο καταδεικνύει ένα υγιές ανοσοποιητικό σύστημα. Επτά στις δέκα γυναίκες θα έχουν αρνητικά αποτελέσματα σε συντομότερο χρονικό διάστημα , ενώ μόνο μια στις δέκα γυναίκες εμφανίζει επίμονη λοίμωξη η οποία και συνήθως οφείλεται σε υψηλής ογκογενετικής δύναμης στελέχη του ιού.
6. Εμφάνιση του ιου μετά από χρόνια. Υποτροπή ή νέα λοιμωξη.
Η απάντηση σε ένα τέτοιο ερώτημα δεν είναι εύκολή καθώς δεν είναι εξακριβωμένο εάν ο ιός απλώς μεταπίπτει σε λανθάνουσα κατάσταση ή εξαλείφεται εντελώς από τον οργανισμό των ασθενών. Το επικρατέστερο σενάριο πάντως υποστηρίζει ότι η λοίμωξη από ΗPV απλώς υποστρέφει αναμένοντας την καταστολή του ανοσοποιητικού συστήματος της ασθενούς για να αφυπνιστεί και να οδηγήσει σε εκ νέου αλλοιώσεις του τραχήλου, γεγονός που καθιστά τον ετήσιο έλεγχο των γυναικών υποχρεωτικό.
7. Αυξάνει ο των αριθμός των συντρόφων την πιθανότητα να μολυνθώ από HPV;
Η πιθανότητα μόλυνσης από τον HPV αυξάνεται ανάλογα με τον αριθμό των σεξουαλικών συντρόφων. Το παρακάτω διάγραμμα περιγράφει την αύξηση της πιθανότητας λοίμωξης όσο ο αριθμός των σεξουαλοκών συντρόφων αυξάνεται.
